Odra jest piękna, budząca respekt, ale coraz płytsza. To grozi powodziami i utrudnia transport towarów. Może też zdecydować o jej przyszłości. Dawniej przyjazna ludziom i gospodarce, spławna od Koźla do Szczecina. Teraz ładunki można przewozić tylko do Brzegu Dolnego oraz przy ujściu – od Kostrzyna do Szczecina. Tylko zapaleni wodniacy budują kolejne przyczółki, by po niej wygodnie żeglować.

Błękitna droga

W 1908 roku na Opolszczyźnie było 10 stoczni (7 w pobliżu Koźla, w Odrowążu, Dobrze- niu Wielkim i Brzegu). Dziś są 3. Jeszcze w latach 70. ub. wieku 8 mln ton węgla rocznie z gliwickiej kopalni płynęło Kanałem Gliwickim i Odrą do wrocławskiej elektrociepłowni. Dziś jest to  ok. 500 tys. ton. Z powrotem na Śląsk wysyłano odrzański piasek. – Tak było. Przy tzw. bagrowaniu (pogłębianiu rzeki) miało pracę wiele osób, a urobek – żwir i piasek wykorzystywało się na budowach albo woziło barkami do Gliwic do kopalni. Zasypywano nim nieczynne wyrobiska. W ten sposób koryto Odry było drożne, a jeszcze się na tym zarabiało – mówi Maria Ketzler, mieszkanka Cisku, nadodrzańskiej wsi. W Europie Zachodniej sieć dróg wodnych jest świetnie rozwinięta. To, co da się przewieźć rzeką lub kanałem, szczególnie z materiałów sypkich, niebezpiecznych czy o dużych gabarytach, nie ma prawa iść lądem. – W Niemczech tak przewozi się ponad 20 proc. ogólnej masy towarów, w Holandii ponad połowę. Za tym przemawiają względy ekonomicznie, ekologiczne i bezpieczeństwo.