Historia diecezji opolskiej
publikacja 08.06.2011 12:08
Dzieje samodzielnej diecezji opolskiej datują się dopiero od 1972 r., od definitywnego uregulowania sytuacji państwowo-prawnej i kościelnej na całym terytorium tzw. Ziem Zachodnich i Północnych, dokonanego przez papieża Pawła VI. Wcześniej Kościół na naszej ziemi należał w wielkiej swojej części ( z wyjątkiem okolic Głubczyc, Kietrza i Branic) do utworzonej w roku 1000 diecezji, a od 1930 – archidiecezji wrocławskiej.
Kościół katedralny pw. Podwyższenia Krzyża Świętego w Opolu
Anna Kwaśnicka
- IX w. – oddziaływanie misji św. Cyryla i Metodego na tereny dzisiejszego Śląska Opolskiego
- Ok. 984 – wedle tradycji św. Wojciech głosi w Opolu naukę Chrystusa
- 1000 – utworzenie diecezji wrocławskiej
- ok. 1230 – Opole staje się siedzibą archidiakona (jednego z trzech terenowych archidiakonatów w diecezji wrocławskiej)
- ok.1400 – ponad 300 świątyń na terenie dzisiejszego Śląska Opolskiego
- lata 40. XVI w. – luterańska reformacja zdobywa wpływy na naszym terenie, jednak mniejsze niż na Dolnym Śląsku
- połowa XVII w. – pod wpływem dynastii Habsburgów kontrreformacja zaczyna wypierać protestantyzm, odnowa Kościoła katolickiego wg wskazań Soboru Trydenckiego
- 1740-1763 – w wyniku trzech „wojen śląskich” między Prusami i Austrią niemal cały Śląsk, także Opolski (poza Opawskim i Karniowskim) znajduje się w granicach nowego państwa o charakterze protestanckim. Prusy zaczynają zwalczać katolicyzm i narodowy żywioł polski.
- 1919 -1921 – w wyniku powstań śląskich i plebiscytu część Śląska znalazła się w granicach Polski, utworzono na niej w 1922 r. najpierw Administrację Apostolską Górnego Śląska, a w 1925 r. diecezję katowicką.
- 15.08.1945 – Decyzja prymasa kard Augusta Hlonda o ustanowieniu odrębnej Administracji Apostolskiej Śląska Opolskiego ze stolicą w Opolu i wyznaczenie pierwszego administratora w osobie ks. Bolesława Kominka, pochodzącego z diecezji katowickiej.
- 1946 – powstanie Wydawnictwa św. Krzyża w Opolu
- 1949 – otwarcie Wyższego Seminarium Duchownego
- 26.01.1951 – komunistyczne władze państwowe siłą usuwają administratorów kościelnych na tzw. ziemiach odzyskanych, w tym ks. B. Kominka. Pod naciskiem władz rządy kościelne w Opolu obejmuje ks. Emil Kobierzycki
- 1951-56 – Dalej sięgające represje władz: deportacja 20 kapłanów-autochtonów z ich parafii do diecezji w Polsce centralnej, likwidacja ponad 150 domów zakonnych żeńskich i wysiedlenie blisko 700 sióstr do obozów pracy w Wielkopolsce i na Pomorzu albo do domów prowincjalnych, zamknięcie Wydawnictwa i drukarni św. Krzyża
- 16.12.1956 – bp Franciszek Jop obejmuje rządy kościelne, Administratorem Apostolskim w Opolu zostaje mianowany 25 maja 1967 (zm. 1976)
- 16.11.1958 – ks. Wacław Wycisk mianowany biskupem, wspomaga w pracy bp Jopa, w 1967 zostaje jego sufraganem (zm. 1984)
- 20.05.1959 – ks. Henryk Grzondziel mianowany biskupem do pomocy bp Jopowi, sufraganem mianowany w 1967 (zm. 1968)
- 1965-66 – Nawiedzenie Obrazu Jasnogórskiego w diecezji opolskiej
- 1966 – obchody Millenium chrztu Polski, uroczystości m.in. w Kamieniu Śl. z udziałem Episkopatu Polski
- 01.04.1970 – ks. Antoni Adamiuk mianowany biskupem i sufraganem opolskim
- 07.12.1970 – traktat polsko-niemiecki stwarza prawną podstawę do kanonicznej stabilizacji sytuacji Kościoła na tzw. ziemiach odzyskanych w tym Kościoła opolskiego
- 28.06.1972 – bullą Pawła VI „Episcoporum Poloniae coetus” powołana zostaje diecezja opolska włączona do zreorganizowanej metropolii wrocławskiej
- 25.06.1977 – ks. prof. Alfons Nossol mianowany biskupem opolskim. Nowy biskup powołał Radę Kapłańską, Radę Duszpasterską, zreorganizował kolegium dziekanów, utworzył pięć nowych rejonów duszpasterskich z dziekanami rejonowymi na czele w Opolu, Gliwicach, Raciborzu, Nysie i Kluczborku, utworzył ponad 60 nowych parafii. Na forum Konferencji Episkopatu jest członkiem Rady Stałej i przewodniczącym Rady ds. Ekumenizmu. Przez papieża Jana Pawła II powołany został do watykańskiego Sekretariatu ds. Jedności Chrześcijan. Dzięki jego zabiegom powstał Diecezjalny Dom Księży Emerytów w Opolu oraz Muzeum i Archiwum Diecezjalne. Utworzył Diecezjalny Instytut Pastoralny jako filię KUL w Opolu, który stał się zalążkiem późniejszego Wydziału Teologicznego Uniwersytetu Opolskiego
- 12.06.1981- ks. Jan Wieczorek mianowany biskupem pomocniczym diecezji opolskiej
- 21.06.1983 – wizyta Ojca Świętego Jana Pawła II na Górze Świętej Anny
- 26.06.1983 – pielgrzymce mężczyzn na Górze Świętej Anny przewodniczy kard. Joseph Ratzinger, późniejszy papież Benedykt XVI
- 08.07.1985 – ks. Jan Bagiński i ks. Gerard Kusz mianowani biskupami pomocniczymi diecezji opolskiej
- 25.03.1992 - bullą Jana Pawła II "Totus Tuus Poloniae Populus" została utworzona nowa diecezja gliwicka, której przypadło z naszej diecezji 90 parafii z ok. 140 kapłanami opolskimi. Nowa diecezja wraz z opolską włączone zostały do świeżo powołanej metropolii górnośląskiej z siedzibą w Katowicach. Dotychczasowi biskupi pomocniczy z Opola mianowani zostali w Gliwicach: bp Jan Wieczorek ordynariuszem, a bp Gerard Kusz pomocniczym. 15 parafii przypadło nowej diecezji kaliskiej.
- 1989 – wprowadzenie duszpasterstwa dla wiernych mniejszości niemieckiej
- 09.11.1989 – reaktywowanie diecezjalnej „Caritas”
- 05.12.1993 – ks. Jan Kopiec mianowany biskupem pomocniczym diecezji opolskiej
- 10.03.1994 – W Opolu przy wielkim zaangażowaniu bp. Alfonsa Nossola powstał Uniwersytet Opolski, z pierwszym w kraju Wydziałem Teologicznym
- 14.08.1994 – poświęcenie odbudowanego przez diecezję kompleksu pałacowo-parkowego z sanktuarium św. Jacka w Kamieniu Śląskim. Kompleks w Kamieniu Śląskim pełni także rolę Centrum Kultury i Nauki Wydziału Teologicznego UO.
- 15.08.1997 - przeniesienie Wyższego Seminarium Duchownego diecezji opolskiej i gliwickiej z Nysy do Opola
- 1995 -1997 – II nawiedzenie Kopii Obrazu Jasnogórskiego w diecezji opolskiej
- Lipiec 1997 – wielka „powódź tysiąclecia” na Odrze i w jej dorzeczu powoduje ogromne zniszczenia na terenie diecezji opolskiej
- 12.11.1999 – Bp Alfons Nossol w uznaniu szczególnych zasług mianowany przez Jana Pawła II Arcybiskupem ad personam
- 16.04.2003 – ks. Paweł Stobrawa mianowany biskupem pomocniczym diecezji opolskiej
- 15-17.06.2007 – 340. plenarne posiedzenie Episkopatu Polski w Kamieniu Śląskim z okazji z okazji 750-lecia śmierci św. Jacka
- 14.08.2009 – ks. prof. Andrzej Czaja mianowany biskupem opolskim
kalendarium powstało na podstawie opracowań historii Kościoła na Śląsku Opolskim autorstwa bp. prof. Jana Kopca