Publikacja prof. Jerzego Sperki pt. „Książęta i księżne raciborscy (1290/1291–1521)” ukazała się pod koniec ubiegłego roku. Autor – historyk, mediewista, dyrektor Instytutu Historii Uniwersytetu Śląskiego – specjalizuje się w dziejach późnego średniowiecza, zwłaszcza dziejach Królestwa Polskiego, Górnego Śląska i Rusi Czerwonej oraz Małopolski Zachodniej.

Tu prezentuje sylwetki 25 najważniejszych książąt i księżnych raciborskich, panujących od końca XIII do początku XVI w. Poczet władców otwiera Przemysław, syn Władysława I opolskiego z dynastii Piastów, zamyka zaś biogram Walentyna, ostatniego z dynastii Przemyślidów opawskich. Kolejne karty pokazują m.in. postaci Eufemii zwanej Ofką, której kult trwa w Raciborzu do dziś, Mikołaja II czy jego wnuka Jana II Żelaznego, żyjącego krótko Mikołaja VI czy Agnieszki, córki Mikołaja II, dominikanki raciborskiej, która dożyła 80 lat. W opisach znajdziemy ważne daty, często przebijają z nich też konflikty, problemy zdrowotne, dramaty rodzinne czy charaktery bohaterów. Sylwetki przedstawione są na tle ważnych wydarzeń politycznych, gospodarczych, kulturowych i społecznych, pozwalają spojrzeć nie tylko na panujących, ale i na skomplikowane losy tej części Śląska, zmienną przynależność państwową, wielokulturowość. Opracowane są z rzetelnością historyczną, na podstawie szerokich źródeł, lecz bez wprowadzania w treść zbyt szczegółowych przypisów. Chętni znajdą bibliografię na końcu opisu każdej postaci. Dzięki temu przedstawiane biogramy są żywe, czyta się je wartko, poznając losy kolejnych władców i tych ziem, koligacje rodzinne, odrębne linie genealogiczne, nie wyczerpując tematu, ale zachęcając do zainteresowania i dalszych poszukiwań. Gratka dla miłośników historii ziemi raciborskiej.

Książęta i księżne raciborscy (1290/1291–1521), Jerzy Sperka, Wyd. Avalon Sp. z o.o., Kraków 2022, ss. 432.