Powrót do strony
  • nasze media
  • Kontakt
SUBSKRYBUJ zaloguj się
PROFIL UŻYTKOWNIKA
Wygląda na to, że nie jesteś jeszcze zalogowany.
zaloguj się
lub
zarejestruj się
Wiara.pl - Serwis

Opolski

  • Nowy numer
  • AKTUALNOŚCI
  • OPINIE
  • GALERIE
  • ARCHIWUM
  • KONTAKT Z ODDZIAŁEM
  • Liturgia
  • Diecezje
    • Bielsko-Żywiecka
    • Elbląska
    • Gdańska
    • Gliwicka
    • Katowicka
    • Koszalińsko-Kołobrzeska
    • Krakowska
    • Legnicka
    • Lubelska
    • Łowicka
    • Opolska
    • Płocka
    • Radomska
    • Sandomierska
    • Świdnicka
    • Tarnowska
    • Warmińska
    • Warszawska
    • Wrocławska
    • Zielonogórsko-Gorzowska
  • O diecezji
    • HISTORIA DIECEZJI
    • KURIA
    • PARAFIE
    • BISKUPI

Najnowsze Wydania

  • GN 19/2025
    GN 19/2025 Dokument:(9250678,Kościół prawa czy Kościół miłości?)
  • GN 18/2025
    GN 18/2025 Dokument:(9238269,Człowiek jednej roli)
  • GN 17/2025
    GN 17/2025 Dokument:(9228937,Synchronizacja i piękni ludzie)
  • Historia Kościoła (9) 03/2025
    Historia Kościoła (9) 03/2025 Dokument:(9220196,Państwo ze stosów. Czy Francja podłożyła za dużo ognia pod własną historię?)
  • GN 16/2025
    GN 16/2025 Dokument:(9218524,Zwycięzca śmierci)
opole.gosc.pl → Wiadomości z diecezji opolskiej → Wołanie na polach: Wir suchen den Judas! Szukamy Judasza!

Wołanie na polach: Wir suchen den Judas! Szukamy Judasza! przejdź do galerii

Środa Żurowa w Biedrzychowicach: Wielka kroszonka i palenie żuru. - Tradycja jest naszą siłą! - mówiła wicemarszałek Donath-Kasiura.

 
Ognisko Środy Żurowej w Farskim Ogrodzie w Biedrzychowicach. Andrzej Kerner /Foto Gość
⏮ ⏪
⏩ ⏭

Wczoraj popołudniu (16 kwietnia) i wieczorem w Biedrzychowicach k. Głogówka Stowarzyszenie Odnowy Wsi i DFK po raz kolejny zorganizowały obchody Środy Żurowej. Tak na Śląsku nazywa się Wielką Środę. Najpierw w centrum wsi, przy drodze krajowej numer 40, wiodącej z Kędzierzyna-Koźla do Prudnika, na skwerku przy kapliczce św. Jana Nepomucena zaprezentowano wielką kroszonkę, która będzie tam stała w okresie wielkanocnym i przyciągała wzrok przechodniów i przejeżdżających. W pokazie wzięło udział kilkadziesiąt osób, w tym większość kilkuletnich dzieci, co cieszyło chyba wszystkich.

- Spotykamy się dzisiaj przy kroszonce, ale tradycji, które są u was w domach żywe, jest wiele. Wielkie dzięki za to. Tradycja jest naszą siłą! Dzięki niej czujemy się u siebie, ale także chcemy, aby wszyscy mieszkańcy regionu je poznawali - powiedziała wicemarszałek województwa Zuzanna Donath Kasiura.

Dalsza część kultywowania zwyczajów Wielkiej Środy miała miejsce w oddalonym o ok. 300 metrów Muzeum Wiejskim „Farska Stodoła”. Tam wystąpiły przedszkolaki (niektóre stremowane) śpiewając m.in. o wielkanocnym zajączku. Potem Róża Zgorzelska, założycielka  „Farskiej Stodoły” opowiedziała krótko o śląskich zwyczajach związanych z Wielkim Tygodniem. - Wiecie dlaczego na stole w Wielki Piątek leżał krzyż i to często wsparty na poduszce? Bo wszyscy domownicy w Wielki Piątek ten krzyż całowali - mówiła R. Zgorzelska. Przypomniała także o chodzeniu z kołatkami, obdarowywaniu kroszonkami, robieniu krzyżyków, które po Wielkanocy wsadzano w pole i poświęcano wodą święconą. Pokazała XIX-wieczne domowe kropidło z Biedrzychowic, które zachowało się w dobrym stanie.

Poczęstunek dla gości nie mógł się obyć bez żurku (z jajkiem i szczypiorkiem, jak kto chciał). Środa Żurowa właśnie od żuru, który dawniej był głównym wielkopostnym jedzeniem, wzięła swoją nazwę. A jej kulminacją było „palenie żuru”, czyli wielkich ognisk suchych gałęzi, liści, słomy etc. 

- Ja się wychowałam na Żurowej Środzie. Dawniej w ten dzień na skrzyżowaniach polnych dróg, zwykle przy krzyżu, paliliśmy ogniska. Od nich zapalało się pochodnie ze starych mioteł brzozowych i biegaliśmy z nimi po polach w stronę Wróblina i często spotykaliśmy się wtedy z młodzieżą z tej wsi. Dawniej palono tylko suche gałęzie i to, co zostało w ogrodach i sadach po zimie. Ale nie plastiki, gumowce czy opony, jak to się potem zaczęło robić. Dlatego kiedy powstało nasze Muzeum „Farska Stodoła” postanowiliśmy zrobić takie „palenie żuru” jak dawniej było, bez toksycznych śmieci - powiedziała Róża Zgorzelska.

Biegający po polach z płonącymi pochodniami wznosili różne okrzyki. - Różnie: po śląsku, po niemiecku. Na przykład „Wir suchen den Judas” (Szukamy Judasza), albo „Judasza łowimy” czy też „żur poula”. U nas to nie było tylko robienie porządków, ale miało to też znaczenie związane z Wielkim Tygodniem. Te ogniska miały rozjaśnić noc, żeby znaleźć Judasza - mówi nam R. Zgorzelska.

Nie było jednak zwyczaju „palenia Judasza”. Zwyczaj ten sam, ale znaczenie nieco inne opisane jest np. w gminie Gogolin, gdzie nie było to „szukanie Judasza”, ale „szukanie Ponbóczka”.

W każdym razie „Palenie żuru” było również symbolicznym pożegnaniem się z wielkopostną strawą i zapowiedzią wielkanocnych radości wyrażanych przez to, co pojawiało się na stole. W Farskim Ogrodzie przy Farskiej Stodole w Biedrzychowicach duże ognisko zapłonęło dopiero wtedy, gdy słońce już prawie zaszło za horyzont.

- Niech się żur pali/ Po czterdziestodniowym poście/ Bandziymy jeść dalyj/ Bandziymy jejść tusto, bogato i mnóstwo - skomentował tradycyjną przyśpiewką widok płonącego ogniska w Biedrzychowicach Krystian Czech, miłośnik i gorący propagator tradycji śląskich, muzyk, założyciel zespołu Silesia, pracownik Muzeum Wsi Opolskiej.

Na polach w Biedrzychowicach przed zachodem słońca jeszcze pracowali gospodarze. - Wykorzystują dobry dzień do prac polowych. Ale w Wielki Czwartek, a już na pewno w Wielki Piątek i Sobotę, u nas na polu się nie pracuje, tego się trzymamy, zachowujemy te dni świąteczne - mówi R. Zgorzelska.

Wracając do Kędzierzyna-Koźla mijało się widoki kilkunastu płonących w ciemnościach ognisk w kolejnych wsiach: Zwiastowicach, Twardawie, Pokrzywnicy i Większycach. Noc Środy Żurowej zapowiadająca największe wydarzenia w historii świata.

Palenie żuru w Biedrzychowicach
Gość Opolski
« ‹ 1 › »
Świąteczne symbole i znaki w "Farskiej Stodole"

Foto Gość DODANE 17.04.2025 AKTUALIZACJA 17.04.2025

Świąteczne symbole i znaki w "Farskiej Stodole"

​16.04.25, Biedrzychowice. Na zdjęciach malutka część Muzeum Wiejskiego "Farskiej Stodoły" - pobożny i świąteczny wystrój dawnej izby śląskiej.  
Wielka Środa, czyli Środa Żurowa w Biedrzychowicach

Foto Gość DODANE 16.04.2025 AKTUALIZACJA 17.04.2025

Wielka Środa, czyli Środa Żurowa w Biedrzychowicach

​16.04.25, Biedrzychowice. W Wielką Środę, nazywaną na Śląsku także Środą Żurową, odbyła się prezentacja wielkiej kroszonki, która stanęła w centrum wsi. Potem w Farskiej Stodole jej twórczyni Róża Zgorzelska opowiadała o śląskich tradycjach Wielkiego Tygodnia. Spotkanie zakończyło się w Farskim Ogrodzie tradycyjnym "paleniem żuru".  
oceń artykuł Pobieranie..

Andrzej Kerner

|

GOSC.PL

publikacja 17.04.2025 11:59

FB Twitter
drukuj wyślij zachowaj
TAGI:
  • BIEDRZYCHOWICE
  • PALENIE ŻURU
  • WIELKA ŚRODA
  • ŚRODA ŻUROWA

Polecane w subskrypcji

  • Czy zdarzyło się, że decyzja kolegium kardynalskiego podjęta została pod przymusem? Burzliwa historia konklawe
    • Konklawe
    • Piotr Legutko
    Czy zdarzyło się, że decyzja kolegium kardynalskiego podjęta została pod przymusem? Burzliwa historia konklawe
  • Papież – człowiek Ewangelii
    • Agata Puścikowska / ks. Janusz Chyła
    Papież – człowiek Ewangelii
  • Brat Franciszek. Papież, który nie lękał się gestów symbolicznych, wręcz rewolucyjnych
    • Kościół
    • ks. Rafał Skitek
    Brat Franciszek. Papież, który nie lękał się gestów symbolicznych, wręcz rewolucyjnych
  • Abp Wojda dla „Gościa”: Jesteśmy zapewne na początku wielkiej reformy, zmian, które papież Franciszek zapoczątkował. Widzimy, że były potrzebne
    • Rozmowa
    • ks. Adam Pawlaszczyk
    Abp Wojda dla „Gościa”: Jesteśmy zapewne na początku wielkiej reformy, zmian, które papież Franciszek zapoczątkował. Widzimy, że były potrzebne
  • IGM
  • Gość Niedzielny
  • Mały Gość
  • Historia Kościoła
  • Gość Extra
  • Wiara
  • Foto Gość
  • Fundacja Gość Niedzieleny
  • O nas
    • O wydawcy
    • Zespół redakcyjny
    • Sklep
    • Biuro reklamy
    • Prenumerata
    • Fundacja Gościa Niedzielnego
  • DOKUMENTY
    • Regulamin
    • Polityka prywatności
  • KONTAKT
    • Napisz do nas
    • Znajdź nas
      • Newsletter
        • Zapisz się już dziś!
  • ZNAJDŹ NAS
WERSJA MOBILNA

Copyright © Instytut Gość Media.
Wszelkie prawa zastrzeżone. Zgłoś błąd

 
X
X
X