Jej odkrywanie i spisywanie zaczęło się od 5 albumów fotograficznych, które leżały na strychu u Mikołaja Jędrusika. Zawierały zdjęcia wykonane przez Andrzeja Lubczańskiego, pieczołowicie powklejane i skrupulatnie opisane. Wśród nich m.in. zdjęcia z rejsów „Daru Opola”, pierwszego w powojennej Polsce jachtu całkowicie sfinansowanego przez datki mieszkańców i lokalnych firm. – Zaintrygowały mnie te albumy. Od razu wiedziałem, że muszę coś z nimi zrobić – opowiada Ryszard Sobieszczański.