174 zakonników i 588 sióstr zakonnych
W czwartek na pielgrzymim szlaku ku Jasnej Górze tematem konferencji były zgromadzenia zakonne na ziemiach Śląska Opolskiego. Przypominane zostały dzieje dawne, jak i bardziej współczesne.
Pół wieku temu na terenie nowo utworzonej diecezji było 14 zakonów i zgromadzeń męskich.
Najwięcej było klasztorów franciszkańskich. Były po jednym klasztorze jezuitów w Opolu, dominikanów w Prudniku, franciszkanów konwentualnych w Głogówku, ojców bonifratrów w Prudniku, karmelitów w Baborowie i paulinów w Mochowie.
Pozostałe klasztory należały do zgromadzeń zakonnych: Misjonarzy Słowa Bożego, Misjonarzy Oblatów Maryi Niepokalanej, Księży Misjonarzy Wincentego a Paulo, Zgromadzenia Braci Szkół Chrześcijańskich i Księży Kamilianów.
To stan sprzed 50 lat, a kolejnych latach na terenie diecezji opolskiej założyli fundację ojcowie benedyktyni, przybyli też księża oblaci św. Józefa, misjonarze Świętej Rodziny, księża sercanie oraz całkiem niedawno księża pallotyni.
Obecnie na terenie diecezji posługuje 174 zakonników, którzy prowadzą parafie, kościoły rektoralne, domy rekolekcyjne, ośrodki dla chłopców niepełnosprawnych, warsztaty terapii dla niepełnosprawnych i dom pomocy dzieciom.
Na terenie diecezji było Wyższe Seminarium Duchowne Księzy Werbistów w Nysie. Obecnie w budynku znajduje się szkoła języków obcych.
Diecezja opolska była również bogata w klasztory sióstr zakonnych, które w parafiach były organistkami, zajmowały się zakrystią i swoją troską otaczały chorych oraz regularnie odwiedzały ludzi starszych po domach. Przy każdym niedomaganiu zdrowotnym zwracano się do sióstr zakonnych. Cieszyły się one wielkim autorytetem wśród ludzi.
Największym zgromadzeniem były siostry służebniczki NMP, które miały najwięcej klasztorów. Niewiele mniej miały siostry elżbietanki i franciszkanki szpitalne. Po parafiach można było spotkać domy sióstr boromeuszek, sióstr marianek, sióstr jadwiżanek, służebnic Ducha Świętego, serafitek i felicjanek. Są siostry karmelitanki od Dzieciątka Jezus, Franciszkanki Misjonarki Maryi, Franciszkanki MBNP, siostry De Notre Dame, siostry Franciszkanki Rodziny Maryi, siostry św. Józefa, siostry sercanki, siostry Instytutu Szensztackiego, siostry Niepokalanego Serca NMP. W diecezji mamy także jeden klasztor klauzurowy Służebnic Ducha Świętego od Wieczystej Adoracji. Przybyły także nowe zgromadzenia, jak Wspólnota Błogosławieństw i Wspólnota Niepokalanej Wielkiego Zawierzenia.
Rozwinęły się też indywidualne formy życia konsekrowanego: dziewice i wdowy konsekrowane. Obecnie w diecezji jest 12 dziewic konsekrowanych, 3 wdowy konsekrowane oraz jedna pustelnica.
Na początku powstania diecezji było ponad 1200 sióstr zakonnych. Przez lata ta liczba spadła prawie o połowę. Wiele placówek zostało zlikwidowanych. Siostry odeszły z miejsc, w których pracowały ponad 100 lat.
Diecezja opolska ma obecnie na swoim terenie 20 zgromadzeń zakonnych, w tym jedno zgromadzenie klauzurowe. To łącznie 72 klasztory żeńskie, w których żyje 588 sióstr zakonnych. Średnia wieku z roku na rok staje się wyższa. Dlatego zgromadzenia zakonne przygotowują świeckich ludzi, aby w przyszłości przejęli ich dzieła.
Siostry prowadzą domy starców, domy dla dzieci niepełnosprawnych, przedszkola i są katechetkami w szkole. Niewielka ilość sióstr pracuje w szpitalach jako pielęgniarki. Od pracują też w kurii diecezjalnej, w domu biskupim i w Domu Księży Emerytów.
Źródło: "Jubileuszową wdzięczność niesiemy do Matki. Materiały duszpasterskie na 46. Pieszą Pielgrzymkę Opolską na Jasną Górę", Wydział Duszpasterski Kurii Diecezjalnej w Opolu, Opole 2022, str. 73-79.
