- Rozmawiamy o misji czasopisma „Liturgia Sacra”, debatujemy nad jego przyszłością, zasadnością publikowania artykułów naukowych, ale przede wszystkim rozmawiamy o pięknie liturgii - podsumowuje ks. Mateusz R. Potoczny, dziekan Wydziału Teologicznego UO.
Doroczne, już 59., Sympozjum Wykładowców Liturgiki na Wydziałach Teologicznych i w Wyższych Seminariach Duchownych odbyło się od 10 do 12 września w Opolu. Naukowym rozważaniom przyświecał temat „Liturgia - Musica - Ars. Czasopismo »Liturgia Sacra« na straży świętości i piękna liturgii”. W obradach - oprócz profesorów i wykładowców - wzięli udział również doktorzy, doktoranci, studenci, jak i miłośnicy liturgiki i liturgii.
- Spotkanie, które nazywamy Zjazdem Liturgistów i Wykładowców Liturgiki, każdego roku odbywa się w innym ośrodku akademickim. W tym roku zdecydowaliśmy się po raz czwarty zaprosić liturgistów do Opola, ponieważ mamy 30-lecie Wydziału Teologicznego, 75-lecie Wyższego Seminarium Duchownego oraz - co jest właściwie clou naszego spotkania - 30-lecie czasopisma „Liturgia Sacra”, które jest pierwszym i wciąż jedynym czasopismem w całości poświęconym sprawom naukowym związanym z liturgią, muzyką i sztuką sakralną - mówi ks. dr hab. Mateusz R. Potoczny, prof. UO, dziekan Wydziału Teologicznego UO.
- „Liturgia Sacra” to półrocznik, który od 30 lat nieprzerwanie ukazuje się jako platforma wymiany myśli naukowców zajmujących się liturgiką. Porównywany jest do zagranicznych czasopism: włoskiego „Rivista Liturgico”, niemieckiego „Archiv für Liturgiewissenschaft" albo francuskiego „La Maison-Dieu” - podkreśla ks. Potoczny.
Czasopismo „Liturgia Sacra” zostało założone dzięki zaangażowaniu śp. ks. prof. dr. hab. Helmuta Sobeczki. Obecnie jego redaktorem naczelnym jest ks. dr hab. Erwin Mateja, prof. UO. Z kolei prof. dr hab. Remigiusz Pośpiech z uniwersytetu Wrocławskiego jest zastępcą redaktora naczelnego, a ks. dr hab. Mateusz R. Potoczny - sekretarzem.
- Nasze czasopismo przez 30 lat służy szeroko rozumianej liturgii. Publikują w nim ci, którzy zajmują się liturgią od strony teologii liturgicznej, ci, którzy zajmują się muzyką liturgiczną oraz ci, którzy zajmują się sztuką sakralną m.in. bryłami kościołów czy tendencjami w architekturze. Problem troski o piękno liturgii nie dotyczy tylko samej celebracji liturgicznej. Ważny jest śpiew, ważne jest ogranie muzyczne liturgii. Oczywiście to nie może być koncert, jak to było w czasach, kiedy liturgia była niezrozumiała dla wiernych - mówi ks. Erwin Mateja. Wspomina, że wydawanie czasopisma „Liturgia Sacra” poprzedziły dwa numery Studiów Pastoralno-Liturgicznych, z których pierwszy poświęcony był wielkiemu znawcy liturgii śp. ks. prof. Wacławowi Schenkowi, a drugi był pokłosiem dwóch sympozjów: o liturgii Wigilii Paschalnej i Triduum Paschalnego, jak również niedzieli, która jest małą Paschą.
- „Liturgia Sacra” jest w Polsce jedynym czasopismem, które w sposób interdyscyplinarny dotyczy liturgii, również przez pryzmat muzyki i sztuki. Od 2025 roku pierwszy numer będzie zawsze tematyczny, a drugi będzie poświęcony tematyce różnej - zapowiada ks. Mateja.
- Podczas sympozjum omawiamy sprawy bieżące, zarówno dotyczące działalności Stowarzyszenia Liturgistów Polskich, jak i dotyczące działań na forum liturgicznym w Polsce, np. promulgacji nowych ksiąg liturgicznych. Natomiast trudno sobie wyobrazić, żeby w roku 30-lecia czasopisma „Liturgia Sacra”, które jest periodykiem stricte liturgicznym, nasze sympozjum nie odbyło się w Opolu. Tematyka obrad skupia się wokół trzech obszarów, jakimi opolskie czasopismo się zajmuje, mianowicie: liturgia, muzyka i sztuka - mówi ks. dr hab. Daniel Brzeziński, prof. UMK, przewodniczący Stowarzyszenia Liturgistów Polskich i Sekcji Wykładowców Liturgiki przy Konferencji Episkopatu Polski.
Wyjaśnia, że główny temat obrad najczęściej wypływa z aktualnych wydarzeń. - W ubiegłym roku spotkaliśmy się w Gnieźnie, gdzie nasza debata poświęcona była myśli teologicznej, w tym przede wszystkim myśli liturgicznej Ojca Świętego Benedykta XVI, który odszedł do domu Ojca w ostatnim dniu roku 2022 r. To nasze sympozjum było hołdem wdzięczności wobec tego wszystkiego, co Ojciec Święty Benedykt XVI dokonał dla Kościoła i dla świata. Wcześniej z okazji 50-lecia przełomowego dokumentu motu proprio św. Pawła VI Ministeria Quaedam, wprowadzającego możliwość akolitatu i lektoratu dla osób świeckich nieprzygotowujących się do sakramentu święceń, zajęliśmy się tą problematyką i tym, że Ojciec Święty Franciszek umożliwił nie tylko mężczyznom, ale i kobietom przyjęcie posługi lektoratu i akolitatu - opowiada ks. Brzeziński.
W Opolu pierwsza - wtorkowa - sesja sympozjum odbyła się w Muzeum Diecezjalnym i była połączona ze zwiedzaniem. Kolejne odbyły się na Wydziale Teologicznym UO.
W czwartek referat „Jakiej liturgii poszukuje współczesny naukowiec?” wygłosił ks. dr hab. Wojciech Grygiel, prof. UPJPII, z kolei komunikaty wygłosili ks. dr Maciej Skóra z Opola i ks. dr Łukasz Celiński z Siedlec. Pierwszy mówił o udziale świeckich w kształtowaniu piękna liturgii, drugi - o interdyscyplinarności studiów liturgicznych.
Następne sympozjum odbędzie się w dniach 9-11 września 2025 roku w Szczecinie.
O sympozjum i 30-leciu czasopisma „Liturgia Sacra” napiszemy również w „Gościu Opolskim” nr 38/2024 w niedzielę 22 września br.