Religia i przemoc - to temat pierwszego ze spotkań w ramach czwartej edycji cyklu "Interdyscyplinarny Areopag".
Odbyło się ono w piątkowy wieczór 25 października w Opolu. Cykl to część spotkań zorganizowanych przez Duszpasterstwo Pracowników Akademickich, stąd wśród uczestników akademicy z różnych opolskich uczelni. Areną dyskusji była jak zwykle sala wykładowa na Wydziale Teologicznym Uniwersytetu Opolskiego.
- To otwarte spotkania. Najpierw zaproszeni goście prezentują przedstawione tematy w niedługich (ok. 25 min.) prelekcjach, potem jest okazja do wymiany myśli - tak jak w starożytnym areopagu - tłumaczy ks. Marcin Worbs, duszpasterz pracowników akademickich.
Inspiracją do kolejnych zagadnień jest encyklika papieża Franciszka Fratelli tutti.
Tym razem zadany temat rozpatrywany był z perspektywy psychologicznej - przedstawił ją dr Arkadiusz Jasiński z Instytutu Psychologii UO, oraz teologicznej - tę naświetlił ks. prof. dr hab. Andrzej Anderwald z Wydziału Teologicznego UO.
Dr Jasiński wskazał na definicje religii, jej społeczne funkcje i relacje pomiędzy religią a zachowaniem, w tym związanym z przemocą. Pokazał przykłady naukowców (m.in. Haidta, Dawkinsa) traktujących religie jako szkodliwe urojenia, ale także inne modele wiążące religię i zachowanie, wskazujące że przeciwnie - przynoszą one korzyści, zwiększając spójność grup i gotowość do współpracy (Atran, Henrich), tłumią egoizm na rzecz wspólnoty, relacji (Putnam i Campbell), uruchamiają motywy działań oparte na wartościach.
Ks. prof. dr hab. Andrzej Anderwald wyszedł od przykładów przytaczanych często przez przeciwników religii (zamach 11 września 2001 na World Trade Center, wyprawy krzyżowe, święta inkwizycja), wspomniał o przeciwnikach religii (Harris, Hitchens), jak i o niezależnych badaniach wskazujących na korzyści, jakie przynosi (Fundacja Bertelsmanna). Skupił się jednak na postulatach papieża Franciszka we wspomnianej encyklice, przytaczając też szeroko komentowane w świecie islamu wypowiedzi Benedykta XVI na uniwersytecie w Ratyzbonie w 2006 r. czy działania papieża Jana Pawła II w kierunku dialogu.
Potem był czas na spostrzeżenia uczestników i dyskusję.
- Encykliki papieża Franciszka - najpierw Laudato si', a teraz Fratelli tutti to doskonały materiał do interdyscyplinarnych spotkań. W tym semestrze kończymy omawiać tę drugą. Jednocześnie ta edycja rozpoczyna 25. rok naszych spotkań - podsumowuje ks. Worbs.
Kolejne odbędą się 22 listopada i 13 grudnia o godz. 19.00.
Pierwsze poświęcone będzie wojnie: zagadnienie pt. "Polityczne teorie wojny - trzy ujęcia" omówi dr Tomasz Pawłuszko z Instytutu Nauk o Polityce i Administracji UO, natomiast temat "Chrześcijanie wobec wojny" przedstawi ks. prof. dr hab. Piotr Morciniec z WT UO.
Drugie dotknie problemu sprawiedliwości i kary. Prelekcję pt. "Wygrana adwokata to przegrana kata - walka o życie" zaprezentuje dr hab. Dariusz Mucha, prof. UO z Instytutu Nauk Prawnych UO, a kolejną, pt. "Kara śmierci i prawdziwa sprawiedliwość" od strony teologicznej pokaże ks. prof. dr hab. Konrad Glombik z WT UO.